خواننده گرامی سلام.
آخرین ماه سال را پشت سر میگذرانیم و به تعطیلات عید نوروز و فصل بهار نزدیک میشویم و منتظریم که خود را همزمان با تولد دوباره طبیعت نُو کنیم و میدانیم که امروز بیش از هرزمان دیگری خانواده تحت تأثیر متغیرهای فراوان و در معرض تهدید است. نوروز جشنی است که باید باعث تحکیم روابط خانوادگی شود. پیامی که در پیشرو دارید به همین مناسبت تقدیم شما عزیزان میگردد.
(کشمکشها و تعارضات در تعطیلات نوروز )
نوروز عید باستانی ما ایرانیان، به انسانها پیام میدهد که آنها نيز از نُو آغاز كنند. در نوروز بيشتر افراد هر كجا كه باشند به خانه و كاشانة خويش باز ميگردند تا در ساعت تحويل سال و صبح نوروز در جمع خانواده باشند. اين گردهمآيي در كنار شادي و نشاطي كه براي خانواده به همراه ميآورد، گاهي استرسزا نيز ميشود. حضور طولانیمدت در كنار افرادي كه به طور معمول وقت كمتري با آنها ميگذرانيم، گاهي تعارضاتي را دامن ميزند. يكي از متداولترين کشمکشها و تعارضات، مسائلي است كه بين والدين و فرزندان اتفاق ميافتد.
اما اين تعارضات چيست؟
والدين اغلب اظهار ميكنند كه فرزندشان به جاي آنكه در طول تعطيلات، وقت بيشتري با آنها بگذراند، تا نزديك ظهر ميخوابد، بيشتر وقتش را با دوستان يا در كنار كامپيوتر خود ميگذراند، پرخوري ميكند، در جمع خانواده و فاميل شركت نميكند، در منزل هيچ مسئوليتي به عهده نميگيرد و مثل يك ميهمان رفتار ميكند )البته ميهماني پرتوقع ! ) از طرفي فرزندان اظهار ميدارند كه ماههاي خسته كنندهاي را پيش از تعطيلات پشت سر گذاشتهاند، حجم كارهاي دانشگاه زياد بوده و استراحت كمي داشتهاند، تعطيلات را متعلق به خودشان ميدانند و مايلند آنگونه كه دوست دارند رفتار كنند.
وقتي گفتههاي والدين و فرزندان را كنار هم ميگذاريم متوجه ميشويم هيچكدام اشتباه نميگويند و فقط اِشكال در تفاوت زاوية ديد هر كدام است. اگر بتوانيم هر كدام جاي ديگري بنشينيم و موضوع را از نگاه او بررسي كنيم، حتماً به ديگري حق خواهيم داد:
اگر ميخواهيد والدينتان ديگر به چشم يك كودك به شما نگاه نكنند، سعي كنيد از رفتارهاي بچهگانه دوري كنيد. خشم و عصبانيت بيجا، تقاضاي آزادي بيش از حد، صرف هزينههاي نامتعارف، خودخواه بودن و خانه را اتاق خصوصي خود دانستن رفتارهاي يك فرد بالغ نيست.
بكوشيد والدين و خواهر و برادر خود را درك كنيد. اگر دوستا نتان را براي تفريح وگذراندن اوقات فراغت به خانواده خود ترجيح دهيد، آنها از شما رنجيده و آزرده خاطر ميشوند. زمان خود را هم با خانواده و هم با دوستانتان سپري كنيد و سعي كنيد با مديريت مناسب، به طور عادلانه با هر دوي آنها( خانواده و دوستان)رفتار كنيد.
شما دانشجو هستيد و كولهباري از تجربه همراه شما است. پس فردي با اين ويژگي بايد به جای شانه خالي كردن از بار مسئوليت، احساس تعلق بيشتري به خانه پيدا كند. از اينكه در خانه کار ميكنيد شرمگين نباشيد. پدر و مادرتان به اندازة كافي براي شما زحمت كشيده و به انجام كارهاي شخصي شما پرداختهاند. حال، زمان خوبي براي جبران كردن است. اتاقتان را مرتب نگهدارید، گاهي بد نيست مسئوليت غذا پختن و خريد كردن را به عهده بگيريد. به آنها نشان دهيد كه چقدر پختهتر عمل ميكنيد.
اگر دور از خانواده زندگي ميكنيد، ممكن است متوجه شويد والدينتان نسبت به آخرين باري كه خانه را ترك كرديد رفتار متفاوتي دارند. توجه داشته باشيد كه آنها نيز سنشان بالاتر رفته است ممكن است عصبي باشند يا هيجانات و استرسهاي خاصي داشته باشند. اما اگر احساس ميكنيد پدر و مادر شما بسيار متفاوت از آن چيزي كه انتظار داريد رفتار ميكنند، نترسيد و علت را جويا شويد. فشارهاي شغلي، مالي يا حتي مشكلات زناشويي ممكن است زماني كه شما از خانه دور بوديد بيشتر شده باشند. گاهي والدينتان از اينكه دربارة مشكلاتشان با شما صحبت كنند، شرم دارند و نميخواهند در اين دوران تعطيلات كه زمان استراحت شما است نگراني يا استرسي را به شما وارد كنند. بگذاريد آنها بفهمند كه شما بزر گتر و بالغتر شدهايد و ميتوانيد به آنها كمك كنيد. نيازي نيست كه مشكل آنها را حل كنيد، بلكه فقط به آنها گوش دهيد تا درك كنند شما هميشه در كنار آنها و براي آنها هستيد. تلاش كنيد در دوراني كه به خانه بازميگرديد يا در ايام تعطيلات كه وقت بيشتري را با خانواده ميگذرانيد با پدر و مادر، خواهر و برادر خود بر اساس احترام متقابل رفتار كنيد. احتمال اينكه والدين شما در مورد اين كه آيا در تربيت شما موفق بودهاند يا نه، نگران باشند، بنابراين براي رفع اين نگراني گاهي ممكن است سوالات متعددي از شما بپرسند. به آنها احترام بگذاريد و نشان دهيد كه كار خود را خوب انجام دادهاند. به خاطر بسپاريد تعطيلات نوروز با تعطيلات تابستان متفاوت است، آداب و مراسم خاصي دارد، كوتاهتر است و هر يك از افراد خانواده انتظاراتي از اين تعطيلات دارند، به يكديگر كمك كنيد، اولاً همه افراد انتظارات واقع بينانهاي براي خود تنظيم كنند، ثانياً تا حد امكان همه به خواستهاي منطقي خود برسند. خودخواه و خود محور نباشيد.
در صورتي كه خودتان موارد فوق را رعايت كرديد ميتوانيد با احترام و محبت دربارة
خواستها و نيازهاي خود در ايام تعطيلات صحبت كنيد و از والدين خود بخواهيد:
1 - به حريم خصوصي شما احترام بگذارند.
2 - بپذيرند كه اين تعطيلات متعلق به شما نيز هست و حق داريد مقداري از زمانرا مطابق دلخواه خود و البته در چهارچوب اصول خانواده صرف كنيد.
3 - مشكلات قديمي و تكراري را در اين ايام مطرح نكنند و از اعتراض و شكايتهاي معمول دست بردارند.
4 - به نيازهاي شما توجه كنند و پيش از شروع تعطيلات دربارة نيازها و درخواستها به جمعبندي و قرار مشخصي برسند. بطور مثال: وقتي خانواده به آداب ديد و بازديد مقيد است و شما علاقهاي به اين كار نداريد با هم به توافق برسيد كه مثلاً روز x مطابق خواست خانواده با آنها خواهيد بود و بقيه تعطيلات را صَرف كارهاي شخصي خواهيد كرد.
گفتگوي شفاف و محترمانه و رسيدن به نتيجة برنده – برنده يكي از بهترين شيوههاي حل مشكلات بين فردي است، در واقع وقتي تصميمي رضايت همه افراد را حتي بطور نسبي در برداشته باشد بهتر از اين است كه عدهاي بطور كامل و عدهاي اصلاً به خواست خود نرسند.
به گونهاي عمل كنيد كه همه احساس رضايت كنيد.
(برگرفته از پیام مشاور دانشگاه تهران شماره 114 )