در بحث هويت، دو ملاك ( كاوش بحران و احساس تعهد) قابل توجه است. نحوه تركيب اين دو ملاك، چهار وضعيت هويتي ايجاد مي‌كند كه عبارتند از:

هويت موفق: وقتي فرد در مورد ارز شها، عقايد، اهداف خود يك دوره كاوش و بحران را طي مي‌كند و از طريق مطالعه، ارزيابي، مشورت و راهنمايي، شناخت منطقي و درستي درباره موضوعات مورد ترديد و تعارض خود پيدامي‌كند مي‌تواند درباره اين تعارضات به يك تصميم برسد مثلاً به رشته تحصيل، شغل و موقعيت خاصي، خود را متعهد نمايد. در چنين صورتي هويت موفق شكل گرفته است.

* هويت ديررس: گروهي از افراد كه يك دوره طولاني سردرگمي و كاوش را مي‌گذرانند، با بحران هويت درگير هستند و اگر چه فعالانه در تلاش براي كشف ارز شها، علايق و حرفه مورد نظر خود هستند اما هنوز تصميم روشني نگرفته و نسبت به تصميم خود متعهد نشده‌اند.

* هويت زودرس: هويت زودرس، تثبيت زودرس تصور فرد از خودش، اهداف، ارز شها و ساير توانمند ي‌هايش مي‌باشد. در چنين حالتي فرد پيش از آن كه بحراني را در خصوص موارد مذكور طي كند، بصورت تقليدي، احساسي و يا تحميلي، متعهد به تصميم خاصي درباره زندگي خود مي‌شود. بطور مثال تعهد بدون تفكر و كاوش براي انتخاب رشته، شغل، ازدواج و غيره. در اين شرايط ممكن است در ابتدا فرد احساس رضايت كند ولي چون با آگاهي و كاوش اين تعهد را انتخاب نكرده، احتمال مي‌رود در سالهاي بعد دچار افسوس و پشيماني شود.

* هويت آشفته: گروهي از افراد، بحران خاصي را طي نكرده‌اند و جهت‌گيري و تعهد خاصي هم براي خود انتخاب نكرده‌اند. اين افراد دچار هويتِ آشفته هستند و به اصل و قاعده‌اي پاي‌بند نمی باشند. در مجموع، براي رسيدن به يك هويت موفق لازم است فرد از طريق كاوش، مطالعه، ارزيابي، مشورت و راهنمايي شناخت بهتري درباره موضوعات مورد ترديد و تعارض خود پيدا كند، از آرما نگرايي دست بردارد و واقعيت‌ها را به درستي ببيند، خصوصيات و ويژگي‌هاي مثبت و منفي و توانمند يها و ناتواني‌هاي خود را بشناسدوبر اساس امكانات موجود زندگي، خود را به تصميمي متعهد سازد. بنابراين يكي از مهمترين وظايف شما دانشجويان در اين مقطع زندگي، رسيدن به هويت موفق است، چرا كه آينده شغلي، ارتباطات، ازدواج و رضايت از زندگي تا حد زيادي در گروِ يك هويت منسجم است.

برکرفته از پیام مشاور شماره 141 دانشگاه تهران