دانشجوی عزیز: سلام
آیا احساس می‌کنید کنترل زندگی از دستانتان خارج است؟ آیـا احسـاس می کنـید دیگران مدام از شما سوء استفاده کـرده و حـقـوق شـمـا را زیـر پـا می گذارند؟ اگر دچار چنین احساسی هستید بی تردید شما تا کنون هیچگونه مرزی میان خود و سایرین تعیین نکرده اید و یا از مرزهای تعیین شـده مـتزلزلی برخوردار هستید. مرکز مشاوره دانشجویی سعی می‌کند با توجه به مشکلات احتمالی بعضی از دانشجویان پیام‌های خود را از موضوعاتی انتخاب نماید که مورد استفاده دانشجویان قرار گیرد.
( آگاهی از مرز در روابط )
آگاهى از مرزها و حريم ها در روابط انسانى به معناى حفظ فاصله مناسب با مردم است. عده اى از مردم در روابط بين فردى خود با ديگران مرز مشخصى ندارند به طورى كه ديگران خيلى سريع به آنها نزديك مى شوند و خودشان هم دست به افشاگرى هاى گسترده از مسائل خصوصى درهمان چندجلسه اول مى زنند. در مقابل كسانى هم هستند كه مرزهاى پررنگى دارند، به طورى كه ديگران را ياراى نزديك شدن به آنان نيست و خودشان هم به سختى‌به‌ديگران‌نزديک مى شوند.
مرز را مى توان به يك خانه تشبيه كرد. انتظار بر اين است كه هر خانه ای درب و پنجره داشته باشد، اما درب و پنجره ها بايد قفل داشته باشند،به طورى كه ساكن خانه بتواند كسانى را كه مد نظرش است به درون خانه راه دهد و از ورود افراد ناشناس يا نامناسب به خانه جلوگيرى كند. به علاوه درب و پنجره خانه بايد در مواردى كه فرد خواب است و يا در خانه حضور ندارد، قفل شده باشد تا كسى وارد خانه نشود. با اين تعريف كاملاً براى شما روشن مى شود كه منظور از مرز در رابطه چيست. در ارتباط بين فردى بايد به گونه اى باشيم كه به حريم ديگران احترام بگذاريم وبه كسى هم اجازه ندهيم به ما بى احترامى كند، حقوق ما را زير پا بگذارد، نسبت به ما بد رفتارى كند و وارد محدوده جسمانى و رواني ما شود. مرزها را مى توان به مرز جسمانى، مرز روانى و مرز اجتماعى طبقه بندى كرد. وقتى صحبت از مرز جسمانى به عمل مى آيد به اين معناست كه در ارتباط با ديگران فاصله مناسبى با آنها داشته باشيم و بيش از اندازه به كسى نزديك نشويم و همين انتظار را هم بايد از ديگران داشته باشيم. مرز روانى به اين معناست كه به سرعت با افراد صميمى نشويم، احترام آنها را نگه داريم، اجازه ندهيم كسى نسبت به ما بى احترامى كند، بگذاريم كه ديگران در كنار ما آرام باشند و آرامش داشته باشند و از افشاء مسائل خصوصى و رازهاى زندگى براى كسانى كه آنها را به اندازه كافى نمى شناسيم، خوددارى كنيم درمجموع مى توان گفت مرز روانی به معناى رعايت حريم وحفظ فاصله بين خود و ديگرى است و هيچ چيزى حتى صميميت بى اندازه هم توجيه نمى كند كه با ديگران هر طور كه دلمان خواست حرف بزنيم ويارفتار‌کنیم
مرز اجتماعى به معناى رعايت حقوق ديگران است و در عين حال هم نبايد به كسى اجازه دهيم، حقوق ما را زير پا بگذارد. شراكت با افرادى كه شناخت كافى از آنها نداريم به نوعى ناديده گرفتن مرزهاى اجتماعى است. به علاوه، افرادى كه در انتخاب دوست ملاك و معيارى ندارند و به راحتى با افراد روابط دوستانه بر قرار مى كنند و صميمى مى شوند از جمله كسانى هستند كه فاقد مرزهاى مشخص و طبيعى در روابط بين‌فردى هستند. افرادى كه در روابط بين فردى مرز مشخصى ندارند، آسيب مى بينند زيرا رفتارشان، ديگران را ترغيب مى كند تا بيش از اندازه به آنها نزديك شوند، حريم آن ها را زير پا بگذارند و حتى به آنها ضرر بزنند.
برگرفته از نشریه پیام مشاور دانشگاه تهران شماره 122